Door Rebecca Elwell, Macmillan Lymfoedeem Verpleegkundig Specialist, Universitair Ziekenhuis van Noord-Staffordshire
Dit artikel is afkomstig uit de lente-uitgave 2014 van LymphLine, de kwartaalnieuwsbrief van de LSN die beschikbaar is voor alle LSN-leden. Klik hier voor meer informatie over hoe u lid kunt worden .
Cellulitis is een acute, pijnlijke en mogelijk ernstige infectie van de huid en het onderhuidse weefsel, meestal veroorzaakt door de bacteriën Staphylococcus aureus en Streptococcus (Wingfield, 2012). Cellulitis kan elk deel van het lichaam aantasten, maar uit onderzoek blijkt dat de onderste ledematen het vaakst worden aangetast door cellulitis (Cox et al., 1998; Halpern et al., 2008).
Het is goed gedocumenteerd dat cellulitis veel voorkomt bij mensen met lymfoedeem (Dupuy et al., 1999). Het risico op cellulitis is verhoogd bij chronisch oedeem/lymfoedeem doordat de eiwitrijke lymfevloeistof een uitstekend medium vormt voor de groei van bacteriën, en doordat de lymfevloeistof zich ophoopt in de ledematen met een daarmee gepaard gaande verminderde lymfefiltratie (Baddour en Bisno, 1985; Mortimer en Levick, 2004). De relatie tussen cellulitis en lymfoedeem is als een vicieuze cirkel, waarbij elke episode verdere schade aan het lymfestelsel veroorzaakt, wat leidt tot toenemende zwelling en daarmee een verhoogd risico op verdere cellulitis (Firas en Cox, 2009). Mortimer et al. (2006) zijn het hiermee eens en voegen eraan toe dat als bacteriën eenmaal een gezwollen gebied zijn binnengedrongen, het zeer moeilijk is om ze uit te roeien.
Symptomen van cellulitis kunnen zijn: verhoging, koorts, griepachtige verschijnselen, pijn en roodheid die zich verspreidt. Als u denkt dat u last heeft van cellulitis, neem dan zo snel mogelijk contact op met uw huisarts of de huisartsenpost voor advies en behandeling.
Bij mensen bij wie cellulitis is vastgesteld, is er vaak sprake van een onbehandelde, onderliggende huidaandoening. Dit onderstreept het belang van zelfmanagement bij het vroegtijdig identificeren van aandoeningen en een snelle behandeling om cellulitis of het terugkeren ervan te voorkomen. Voetschimmel, bijvoorbeeld tussen de tenen of op de bal van de voet, komt veel voor en is gemakkelijk te behandelen. Deze zeer jeukende schimmelinfectie zorgt ervoor dat de huid gaat schilferen en barsten, wat het risico op infectie (cellulitis) aanzienlijk verhoogt. Voetschimmel kan gemakkelijk worden behandeld met vrij verkrijgbare middelen; vraag uw apotheker om hulp en onthoud: als de symptomen niet verdwijnen, moet u medisch advies inwinnen.
Uit onderzoek is gebleken dat de behandeling van chronisch oedeem/lymfoedeem de incidentie van cellulitis met 58% tot 9% kan terugdringen (CSP, 2012). Goed nieuws dus : door dagelijks uw huid te verzorgen, oefeningen te doen, massages te geven en kousen te dragen, houdt u niet alleen de zwelling onder controle, maar verlaagt u ook het risico op infectie.
De LSN en BLS hebben richtlijnen opgesteld voor de behandeling van cellulitis en terugkerende cellulitis bij patiënten met lymfoedeem. Deze richtlijnen zijn voor leden gratis verkrijgbaar bij de LSN.
Echter, veel mensen met lymfoedeem en chronisch oedeem (zwelling die langer dan 3 maanden aanwezig is door verschillende oorzaken, bijvoorbeeld na een beroerte, door immobiliteit of door veneuze insufficiëntie) krijgen rode benen en dit is niet het gevolg van cellulitis.
« Rode Benen » kan worden gedefinieerd als roodheid over beide benen, meestal alleen onder de knie. Er kan sprake zijn van warmte en gevoeligheid, maar over het algemeen voelen mensen zich niet onwel.
De CREST-richtlijnen uit 2005 voor de behandeling van cellulitis bij volwassenen stellen duidelijk dat bilaterale (beide benen) beencellulitis extreem zeldzaam is! Veel patiënten krijgen echter antibiotica voorgeschreven, enkel en alleen omdat de benen rood zijn, in de veronderstelling dat er een onderliggende infectie is. Dit resulteert in een aantal patiënten bij wie de aandoening niet reageert op antibiotica, wat mogelijk de vraag oproept of er sprake is van antibioticaresistentie. In sommige gevallen kan het uitblijven van een behandeling leiden tot onnodige ziekenhuisopname.
De belangrijkste verschillen tussen cellulitis en rode benen ziet u hieronder:
Wordt vervolgd op de volgende pagina 👇
Als je wilt doorgaan, klik op de knop onder de advertentie ⤵️
